Donderdag 21 januari stond in het Dagblad van het Noorden een interview met professor Daan Kromhout. Kromhout is een autoriteit op het gebied van voeding en heeft verschillende jaren een belangrijke bijdrage gehad in adviezen van de gezondheidsraad. Zijn nuchtere kijk op de voedingswereld contrasteert vaak sterk met de dogmatische overtuiging van de diverse “zogenaamde” voedingsgoeroes waar veel mensen kritiekloos in geloven . In november 2015 verscheen het herziene advies over de voeding. Met behulp van kritische analyses en gecontroleerde langlopende voedingsproeven zijn de adviezen opgesteld.
Eén van zijn opmerkingen uit het interview ging over vitamines.
Kromhout: “Ze zijn niet echt nodig. Met ons gemiddelde voedingspatroon krijgen we genoeg vitamines binnen. Alleen voor sommige riscogroepen zijn exra vitamine D, foliumzuur en vitamine B12 nuttig”.
Wij wilden graag van Kromhout zelf horen hoe hij over vitamine K2 dacht.
We hebben hem daarom de volgende vraag voorgelegd.
“Misschien bent u bekend met natto, maar ik zal dit toch even toelichten. Natto zijn gefermenteerde sojabonen. Tijdens de fermentatie met een speciale bacterie wordt een bijzondere vitamine aangemaakt die ons inziens nog steeds te weinig aandacht krijgt ondanks dat enkele grootschalige onderzoeken (o.a. Rotterdam studie) hebben aangetoond dat deze vitamine (K2 in de meest effectieve vorm nl. menaquinone-7) een positief effect heeft op zowel hart- en bloedvaten als botontkalking. Structureel krijgen wij namelijk te weinig van deze vitamine binnen waardoor een bepaald proteïne (MGP – matrix GLA proteïne) onvoldoende wordt geactiveerd en daardoor niet maximaal zijn beschermende werking kan uitoefenen op onze calcium huishouding. Uit onderzoeken van o.a. Vermeer en Schurgers (universiteit Maastricht) blijkt dat vitamine K2 een sleutelrol speelt bij het behoud van sterke botten en gezonde bloedvaten. Deze vitamine is in staat om vaatstijfheid te stoppen en zelfs te verbeteren.
Misschien een aanbeveling voor de toekomst ? “
Zijn antwoord:
Vitamine K2 is inderdaad een interessant vitamine. De wijze waarop de Gezondheidsraad met vitamines omgaat is dat er voldoende bewijs moet zijn van trials die laten zien dat een extra dosis vitamine het risico op een ziekte verlaagt. Een voorbeeld daarvan is vitamine D i.r.t. botbreuken. Trials laten zien dat bij ouderen een extra dosis vitamine D het risico op botbreuken verlaagt. Daarom beveelt de Gezondheidsraad aan dat mensen van 70 jaar en ouder extra vitamine D gebruiken. In geval van vitamine K betekent dit dat er voldoende bewijs moet zijn dat vitamine K het risico op botbreuken en het risico op hart- en vaatziekten verlaagt. Als dat het geval is zal de Gezondheidsraad uitspraken doen over extra vitamine K om het risico op deze ziekten te verlagen.
Wat mij de afgelopen jaren het meest heeft gefrappeerd is het belang van een gezond voedingspatroon. Heel vaak wordt van individuele voedingsmiddelen verwacht dat die of een stofje er in van het allergrootste belang zijn voor de gezondheid. Echter een gezond voedingspatroon heeft over het algemeen een groter effect op de gezondheid dan een individuele voedingsstof. Een voorbeeld is zout i.r.t. bloeddruk en hart- en vaatziekten. Minder zout verlaagt de bloeddruk maar een gezond voedingspatroon met minder zout, meer groenten en fruit, zuivel met een lage hoeveelheid verzadigd vet en minder alcohol verlaagt de bloeddruk en het risico op hart- en vaatziekten sterker dan alleen zout verlaging.”
Kromhout lijkt terughoudend te zijn bij het adviseren van extra vitamine K2 maar sluit het niet uit voor de toekomst. We moeten ons echter realiseren dat een advies van de gezondheidsraad gebaseerd is op jarenlang onderzoek en stellige bewijzen. Zelf dan is men uiterst terughoudend wanneer sprake is van tegenstrijdigheden in onderzoeken.
Alle adviezen zijn nog eens na te lezen in de 95 pagina’s tellende publicatie.