De laatste weken lijkt het of tenminste een deel van de paleo-gemeenschap in Nederland in de ban is geraakt van de vitamine K2. De paleo-gemeenschap bestaat uit mensen die het zogenaamde “paleo-dieet” aanhangen.
Het paleo-dieet, dat ook wel paleolithisch dieet of jager-verzamelaardieet of oer-dieet wordt genoemd, is gebaseerd op voedsel waarvan men veronderstelt dat onze voorouders in het paleolithicum, een periode van 2,5 miljoen jaar tot 10.000 jaar geleden, dit ook nuttigden. Maar voor veel aanhangers is het meer, het is ook een manier van leven geworden.
Het paleo- dieet bestaat vooral uit vis, vlees van dieren die zich met grassen gevoed hebben, eieren, groenten, fruit, wortels en noten. Het bevat geen granen, peulvruchten, zuivel, zout, geraffineerde suiker of verwerkte oliën. Men gaat ervan uit dat de moderne mens zich genetisch nauwelijks heeft aangepast en dat de verworvenheden uit de landbouw daarom geen invloed hebben gehad op ons genetisch systeem.
Vanwaar die belangstelling voor vitamine K2?
Het belangrijkste motief lijkt te zijn dat in het oer-dieet structureel weinig vitamine K2 voorkomt. En zoals uit talloze onderzoeken blijkt is vitamine K2 een essentiële factor voor gezonde bloedvaten en botten. In dat opzicht maakt het dus niet uit welk dieet je volgt: Vitamine K2 krijg je vrijwel altijd te weinig binnen.
De belangrijkste bronnen van vitamine K2 zijn 1) opname uit de dikke-darm van K2 producerende bacteriën die daar van nature voorkomen, maar die is gering, 2) de omzetting van vitamine K1 in vitamine K2 in de lever, maar die is eveneens niet groot en 3) Externe bronnen in de vorm van gefermenteerd voedsel en dan voornamelijk natto. (sojabonen)
De echte paleo die-hards moeten niets hebben van bonen of granen. Maar men wil ook niet opgezadeld zitten met de mogelijke ongemakken die een vitamine K2 gebrek op den duur kan veroorzaken. En wat je ziet is dat de striktheid van het dieet min of meer los gelaten wordt en dat het gezonde verstand óf inzicht hen tot compromissen dwingt. Natuurlijk is een supplement eenvoudiger maar dat strookt al helemaal niet met de natuurlijke uitstraling van veel paleo-aanhangers.
De paleo-mens kende geen gefermenteerde voeding zoals natto. Misschien lieten ze het vlees wel besterven. Besterven is het mals maken van vlees door middel van het afbreken van het collageen door de eigen enzymen. Door het bindweefsel af te breken ontstaat er malser vlees. Dit gebeurt door twee eiwitsplitsende enzymen: cathepsine en calpaïne. Deze enzymen zijn van nature in het vlees aanwezig. Een tweede factor is glycoceen. Deze spiersuiker wordt tijdens het bestervingsproces omgezet in melkzuur en dat geeft bij het geslachte dier een daling van de zuurgraad. Dus toch fermentatie alleen zouden we het hier eerder rotten noemen.
Gefermenteerd voedsel past in principe in elk dieet. Gewoon omdat het gezond is en natto is dat in het bijzonder door de aanzienlijke hoeveelheid vitamine K2.
Vitamine K 2 (menaquinone) bevat verschillende subtypes. De twee meest bestudeerde subtypen zijn menaquinone-4 (MK-4) en menaquinone-7 (MK-7). De laatste is het meest effectief en komt in grote hoeveelheden voor in natto.