Nog eens de werking van vitamine K (K1 en K2) wetenschappelijk.
Meer dan vijftig jaar is gedacht dat vitamine K uitsluitend nodig was voor de activering (carboxylering) van bloedstollingsfactoren in de lever. Inmiddels zijn er verschillende extrahepatische (buiten de lever) vitamine K-afhankelijke Gla-eiwitten ontdekt. In de botten (en tanden) zijn dat osteocalcine (Bone Gla Protein of BGP), proteïne S en MGP (matrix Gla protein); in de nieren KGP (kidney Gla protein); in de vaatwand en andere zachte weefsels MGP (matrix Gla protein). Het Gla-eiwit Gas6 (growth arrest specific gene 6 protein) wordt onder meer geproduceerd door endotheelcellen en reguleert celdeling, celdifferentiatie en celmigratie en beschermt cellen tegen apoptose (geprogrammeerde celdood).
(GLA- Glutamine Acid = glutamine zuur
1. Bloedstolling: vitamine K (K1, K2) is essentieel voor de productie van diverse stollingsfactoren (Gla-eiwitten) in de lever, waaronder factor II (protrombine), factor VII (proconvertine), factor IX (tromboplastine component), factor X (Stuart factor) en proteïne C, S en Z. Een (ernstig) vitamine K-tekort leidt tot een verlengde stollingstijd en verhoogt de kans op excessieve bloedingen, (occult) bloedverlies, (onderhuidse) bloeduitstortingen, slecht genezende wonden en bloedarmoede.
2. Botaanmaak, botmineralisatie en botsterkte: Osteocalcine is een klein, calciumbindend eiwit dat hoofdzakelijk door osteoblasten wordt geproduceerd en een biochemische marker is voor de botmineralisatie; het is het belangrijkste eiwit (na collageen) dat bij de botaanmaak in de botmatrix wordt ingebouwd. Vitamine D stimuleert de synthese van osteocalcine en verhoogt de beschikbaarheid van calcium; vitamine K (met name K2) zorgt voor γ-carboxylering van osteocalcine. Alleen door vitamine K gecarboxyleerd osteocalcine is werkzaam en kan zich binden aan hydroxyapatiet en zorgen voor calciumafzetting in botweefsel. Vitamine K2 verbetert de botkwaliteit niet alleen door het activeren van osteocalcine. In-vitro en in-vivo studies hebben uitgewezen dat vitamine K2 de vorming en activiteit van osteoblasten verhoogt. Dit geschiedt via stimulering van de SXR (steroid and xenobiotic receptor) expressie, remming van NF-κB en stimulering van osteoblast¬specifieke genen. De vorming en activiteit van osteoclasten vermindert door inhibitie van osteoclastogenese en inductie van hun apoptose waarbij de expressie van cyclooxygenase-2 (COX-2), prostaglandine E2 (PGE2) en diverse ontstekingsbevorderende cytokines worden geremd.
3. Remming van aderverkalking: gecarboxyleerd Matrix Gla Proteïne (cMGP) speelt een centrale rol in de preventie van arteriële verkalking door het beïnvloeden van BMP-2 (bone morphogenic protein type 2) en het blokkeren van calciumafzetting in de vasculaire matrix. De aanmaak van MGP door (humane) vasculaire gladde spiercellen wordt gestimuleerd door extracellulair calcium (dreigende kalkafzetting); activering van MGP is een vitamine K-afhankelijk proces. Een hoge serumspiegel van inactief, ondergecarboxyleerd MGP (ucMGP) en een hoge ratio tussen ucMGP/cMGP is mogelijk een goede marker van (beginnende) aderverkalking. De ucMGP-spiegel lijkt te dalen bij progressie van aderverkalking, wellicht door binding van ucMGP aan calcium in de vaatwand of door verlies van gladde spiercellen (door apoptose of transformatie in osteoblastachtige cellen). Naast het activeren van MGP helpt vitamine K2 de bloedvaten gezond te houden door verlaging van de cholesterolspiegel en remming van plaquevorming (via Gas6).
4. Bloedglucoseregulatie: Vitamine K is gunstig voor de glucosehomeostase (insulinegevoeligheid insulinesecretie), mede door het activeren van osteocalcine. Het precieze werkingsmechanisme is nog onduidelijk; gecarboxyleerd osteocalcine verbetert mogelijk de insulinegevoeligheid en bètacelfunctie door verbetering van de expressie van adiponectine. Het is ook mogelijk dat vitamine K rechtstreeks invloed heeft op insulinegevoeligheid en glycemische status door een ontstekingsremmend effect. Daarnaast zijn vitamine K-afhankelijke eiwitten (protrombine en proteïne S) aanwezig in organen die belangrijk zijn voor de glucose-en insulinestofwisseling, zoals lever en pancreas.
5. Remming van gewrichtsontsteking: vitamine K is een belangrijke regulator van de bot- en kraakbeenmineralisatie; bij jongeren reguleert vitamine K bijvoorbeeld de verkalking van groeischijven (schijven van kraakbeen bij de uiteinden van de botten die zorgen voor extra lengtegroei). Er zijn aanwijzingen dat vitamine K-insufficiëntie osteoartritis bevordert door ondercarboxylering van MGP en Gas6 en verhoging van de ontstekingsactiviteit (vitamine K remt de expressie van verschillende pro-inflammatoire cytokines). In-vitro en dieronderzoek leveren aanwijzingen voor een gunstig effect van vitamine K2 (MK-4) bij reumatoïde artritis met remming van synoviale hyperproliferatie en dosisafhankelijke remming van reumaprogressie.
6. Rol in hersenfunctie en synthese sfingolipiden: vitamine K (K1, MK-4) is in een hoge concentratie aanwezig in hersenweefsel en is waarschijnlijk belangrijk voor de hersenfunctie. Vitamine K remt kalkafzetting in zachte weefsels, activeert Gas6 en speelt een rol bij de synthese van sfingolipiden, een groep complexe (membraan) lipiden waaronder cerebrosides, sfingomyeline, sulfatides, ceramides en gangliosides. Bij proefdieren leidde een vitamine K-tekort tot gedragsveranderingen en daling van met name myeline sulfatides. Een afwijkende sfingolipidenstofwisseling speelt vermoedelijk een rol bij de pathogenese van leeftijdsgerelateerde ziekten, waaronder neurodegeneratieve ziekten, hart- en vaatziekten en diabetes. Het is de vraag of vitamine K-insufficiëntie bijdraagt aan het ontstaan en de progressie van de ziekte van Alzheimer en multiple sclerose. Bij proefdieren leidde een lage vitamine K-inname vanaf de geboorte tot sterke cognitieve achteruitgang op hogere leeftijd. In een observationele studie hadden mensen met beginnende dementie een significant lagere inname van vitamine K (gemiddeld 63 mcg/dag) dan gezonde leeftijdgenoten (139 mcg/dag). In een diermodel voor multiple sclerose zorgde preventieve suppletie met vitamine K2 voor een milder ziekteverloop.
7. Ontstekingsremmende en antioxidatieve activiteit: uit in-vitro en in-vivo onderzoek is gebleken dat vitamine K een ontstekingsremmende werking heeft, mede door inhibitie van NF-kB signalering. Daarnaast heeft vitamine K krachtige antioxidatieve eigenschappen.
Voedingssupplementen zijn geldverspilling.
Dat schrijven de wetenschappers in het wetenschappelijke tijdschrift Annals of Internal Medicine. Volgens de wetenschappers hebben vitaminepillen geen enkel effect op een gemiddeld volwassenen persoon met een normaal eetpatroon. “Genoeg is genoeg”, stellen ze dan ook in het wetenschappelijke artikel.
In één van de onderzoeken van de wetenschappers zijn zesduizend oudere mannen onderzocht na twaalf jaar gebruik van voedingssupplementen. Er werden geen verbeteringen gevonden op het gebied van het cognitieve vermogen. Een ander onderzoek kon na vijf jaar geen positief effect van voedingssupplementen waarnemen bij 1.700 mannen en vrouwen met hartkwalen. (bron: nu.nl)
Twijfel over vitamine D-pil.
Het slikken van vitamine D-supplementen om ziektes te voorkomen is volgens Franse onderzoekers zinloos. In het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet Diabetes & Endocrinology schrijven zij dat het hebben van een vitamine D-tekort een gevolg is van een slechte gezondheid, en niet een oorzaak.
Een tekort aan vitamine D is de afgelopen jaren gekoppeld aan uiteenlopende kwalen en ziektes. Veel onderzoeken concludeerden dat het slikken van vitamine D-supplementen het risico op gezondheidsproblemen verkleinde. De onderzoekers uit Lyon zeggen nu dat ze in hun eigen onderzoek niet op dezelfde resultaten uitkwamen.
Uit deze onderzoeken bleek dat het slikken van vitamine D-supplementen de kans op ziektes niet aantoonbaar vermindert. Het is bekend dat vitamine D de opname van calcium bevordert, en het speelt een centrale rol bij botvorming. Maar de vraag blijft: is een gebrek aan vitamine D schadelijk voor je gezondheid, of is het juist een teken dat je gezondheid niet in orde is?
Professor Autier denkt het laatste: “Ouderdom en ontstekingen dragen bij aan het ontstaan van ziekten en laten het vitamine D-gehalte afnemen. Dat verklaart waarom bij zoveel ziektes een vitamine D-gebrek wordt vastgesteld.”
(bron: nu.nl)
Diclofenac, een veelgebruikte pijnstiller en ontstekingsremmer, verhoogt de kans op hart- en herseninfarcten. Dat is al jaren bekend, maar met die kennis gebeurt verrassend weinig, zeker in Nederland. Honderden vermijdbare sterfgevallen zijn blijkbaar geen reden voor urgentie. Diclofenac doodt elke dag mensen, terwijl er een goed alternatief is dat ze in leven zou laten. Toch wordt er weinig gedaan om te zorgen dat hier een einde aan komt. Klinisch farmacologe Patricia McGettigan: ‘De regelgevende instanties reageren extreem langzaam. Leiderschap ontbreekt. Ze lijken niet te beseffen dat hun traagheid dagelijks mensen het leven kost. (bron: wetenschap24.nl)
Verdachte vetzuren
Extra dosis ‘gezond’ omega-3 kan averechts uitpakken.
Een groot Nederlands onderzoek rapporteert deze week een mogelijke relatie met prostaatkanker. Een soortgelijke waarschuwing voor de mogelijke risico’s van overmatig gebruik van omega-3 supplementen kwam deze zomer van Amerikaanse onderzoekers. In de zogenaamde SELECT studie keken zij naar het effect van Selenium, vitamine D en omega-3 vetzuren op het optreden van prostaatkanker bij 35 duizend mannen. Dat beschermende effect bleek overigens voor elk van die drie stoffen niet aantoonbaar.
Bij ruim achthonderd mannen in de trial werd prostaatkanker geconstateerd. De onderzoekers verwachtten een beschermend effect van omega-3 vetzuren op deze ziekte, maar ze zagen het tegenovergestelde. Mannen met de hoogste concentraties omega-3 vetzuren in hun bloed hadden een 43 procent grotere kans om prostaatkanker te ontwikkelen. De kans om een agressieve variant van de ziekte te ontwikkelen lag zelfs 71 procent hoger. (bron: wetenschap24.nl))
Nederlanders uit een laag sociaaleconomisch milieu hebben meer kans op hart- en vaatziekten. Dit verschil ontstaat al op zeer jonge leeftijd. De grootste boosdoeners zijn het roken door de moeder tijdens de zwangerschap en te vroeg stoppen met borstvoeding. Kinderen uit een laag sociaaleconomisch milieu hebben gemiddeld een lager geboortegewicht en groeien in het eerste levensjaar sneller. Ze hebben daardoor rond de kleuterleeftijd (6 jaar) gemiddeld juist een hoger lichaamsgewicht, vaker een verstoorde bloedsuikerspiegel en ze lopen een tweemaal hoger risico op een te hoge bloeddruk dan kinderen uit een hoog sociaaleconomisch milieu.
(conclusie onderzoek Gerrit van der Berg bij VU medisch centrum 6 sept 2013 in Medisch Contact)
Een hoge vitamine K-inname leidt tot een daling van de hoeveelheid inactief matrix-Gla (MGP) in het bloed. De concentratie van inactief MGP kan dus gebruikt worden als bio-marker voor vitamine K-inname. Een hoge inname van vitamine K gaat samen met een lager risico op atherosclerose en hart- en vaatziekten. Dalmeijer onderzocht of de activatie van het eiwit matrix-Gla (MGP) daarin een rol speelt. (Dit concludeert promovenda Gerdien Dalmeijer. Een hoge inname van vitamine K gaat samen met een lager risico op atherosclerose en hart- en vaatziekten, Medisch contact.)
Een zojuist in het American Journal of Kidney Disease gepubliceerde studie bevestigt dat dialysepatiënten vaak een vitamine K-tekort hebben. Een functioneel vitamine K-tekort kan in belangrijke mate bijdragen aan het sterk verhoogde risico op hart- en vaatziekten bij deze patiënten. In Nederland ondergaan ruim 6000 mensen regelmatig nierdialyse. In België is dat aantal nog groter: ruim 7000. Deze studie toont voor het eerst aan dat een indicator voor vaatwandverkalking afneemt in het bloed van chronische dialysepatienten, wanneer deze patienten een voedings-supplement met vitamine K2 gebruiken. Dit is een veelbelovende aanwijzing voor de mogelijkheid om met vitamine K2 de ontwikkeling van hart- en vaatziekten af te remmen.((bron: dieetenfitness.nl))
Weinig mensen weten dat de strijd tegen botontkalking al tijdens de jeugdjaren begint. Een degelijke, uitgebalanceerde voeding, rijk aan vers fruit en groenten is van vitaal belang. Maar we eten, ondanks alle campagnes nog steeds te weinig fruit en groenten én daarenboven slinkt het aantal vitaminen, mineralen en sporenelementen die in ‘gezonde’ voeding aanwezig zijn drastisch. Osteoporosepreventie heeft, vanaf het 35ste levensjaar ook te maken met een voldoende dagelijkse aanvoer van calcium, vitamine D én vitamine K2. De meeste mensen kennen de onschatbare waarde van calcium wel maar nog niet die van vitamine K2. Want juist K2 zorgt ervoor dat calcium naar de juiste plaatsen in het lichaam wordt gebracht. Zo wordt arteriosclerose voorkomen en het beendergestel door toedoen van K2 versterkt. Vitamine D is voor senioren belangrijk omdat ze dagelijks onvoldoende tijd doorbrengen in het zonlicht die een natuurlijke leverancier is van vitamine D.
(bron: bliss-magazine.be))
Breed-spectrum antibiotica doden de darmflora en kunnen daardoor de vitamine-K2-productie door de darmflora verminderen. Daarnaast remmen een aantal antibiotica de werking van het enzym VKOR (vitamine-K-oxidoreductase) waardoor minder vitamine K wordt gerecycled.
Zelfs vrouwen die tot de risicogroepen behoren, zijn zich meestal niet bewust van de ernst van osteoporose (botontkalking). Dit blijkt uit wereldwijd onderzoek van de universiteit van Massachusetts waar ook Nederlandse vrouwen aan meededen. Osteoporose kan ernstige gevolgen hebben en leiden tot vermindering van kwaliteit van leven door chronische pijn en zelfs sterfte. Vrouwen die tot de risicogroepen behoren zouden zich dan ook moeten laten onderzoeken op osteoporose. Ook (huis)artsen moeten hier meer alert op zijn.
Heupbreuken vormen een gevreesde verwikkeling van osteoporose. Tot 20 procent van de ouderen met een gebroken heup overlijdt binnen het jaar. Tot nu toe werd aangenomen dat na die kwetsbare periode van 6 tot 12 maanden heupfractuurpatiënten een voor hun leeftijd normale prognose hebben. Die veronderstelling wordt nu tegengesproken door grootschalig onderzoek aan UZ Brussel (Vrije Universiteit Brussel) en UZ Leuven (K.U.Leuven) bij meer dan 750 000 ouderen met heupbreuken: ook 10 tot 15 jaar na de breuk blijft de levensverwachting gevoelig ingekort.
Bovendien, Lewin (2001) meldt dat “… de consumptie van verse, warme kamelenontlasting is aanbevolen door de Bedoeïenen als een remedie voor bacteriële dysenterie, haar werkzaamheid (waarschijnlijk te wijten aan het antibioticum subtilisine van Bacillus subtilis) werd bevestigd door de Duitse soldaten in Afrika tijdens de Tweede Wereldoorlog. ” Daarnaast, schapen uitwerpselen bevatten dezelfde antibiotica als kameel ontlasting. Er zijn tal van rapporten van de Duitse soldaten over de effectiviteit van de schapen en kamelen uitwerpselen als behandelingen voor dysenterie.
(bron:news-medical.net)
Elke gram Natto van Nattodan bevat gemiddeld 12 mcg (12 miljoenste gram) vitamine K2. Omgerekend naar milligram komt dat neer op 0,012 mg ofwel 0,000.012 gram. Eet je ongeveer 50 gram Natto per dag dan krijg je ca. 0,6 mg vitamine K2 binnen. Goed beschouwd is het een wonder dat deze hele kleine hoeveelheden een dergelijk effect kunnen hebben.
Verkalking van de slagaders is een onafhankelijke risicofactor voor de ontwikkeling van atherosclerose en sterfte tengevolge daarvan. Recente studies laten zien dat verkalking van de vaatwand al in een vroeg stadium van atherosclerose optreedt en invloed heeft op de ernst en progressie daarvan. De veronderstelling dat verkalking van de vaatwand pas in het eindstadium optreedt wordt hiermee weerlegd. Gezien deze belangrijke ontdekking zou het verhinderen of terugdraaien van kalkafzetting een logische maatregel zijn om de (verdere) ontwikkeling van hart- en vaatziekten te voorkomen of af te remmen. Er zijn echter geen geneesmiddelen die direct gericht zijn op het voorkomen of terugdringen van kalkafzetting. De geneesmiddelen, die zijn ontwikkeld om hart- en vaatziekten te bestrijden, zijn voornamelijk gericht op bloeddrukverlaging, cholesterolverlaging, vaatverwijding en bloedverdunning. Recent onderzoek suggereert dat vitamine K mogelijk wel de rol van directe remmer van vaatwandverkalking zou kunnen vervullen. Interventieonderzoek bij patiënten moet dit nog bevestigen.
Het is overigens niet zo dat het eten van vitamine K-rijke voeding leidt tot een verhoogde kans op trombose. “Dat is wat veel mensen denken. ‘Als ik niet op de antistolling sta, en ik ga veel vitamine K eten, dan heb ik misschien wel meer kans op trombose.’ Zelfs veel artsen denken dat. Dan zeg ik tegen zo’n arts: ‘je bent gek, je kent je literatuur niet’. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft vastgesteld dat er voor mensen die niet op antistolling staan geen bovengrens is te geven waarbij vitamine K schadelijk wordt. Sterker nog: vitamine K is niet alleen belangrijk voor een optimale bloedstolling, maar ook voor het behoud van sterke botten en het tegengaan van aderverkalking. Als mensen dus niet worden behandeld met antistollingsmedicijnen uit de groep van cumarines, kunnen ze onbeperkt vitamine K eten.”
(dr. Cees Vermeer in Trombosenieuws)
Vitamine K2: nieuwe hoop voor de ziekte van Parkinson – 10 mei 2012
Neurowetenschapper Patrik Verstreken van VIB (het Vlaams Instituut voor Biotechnologie) en KU Leuven, is er in geslaagd om de gevolgen van één van de gendefecten die aan de basis liggen van de ziekte van Parkinson ongedaan te maken met vitamine K2. Zijn ontdekking opent perspectieven voor Parkinsonpatiënten. Dit onderzoek gebeurde in samenwerking met collega’s van Northern Illinois University (VS) en verschijnt vanavond online op de website van het gezaghebbende tijdschrift Science.
((bron: .vib.be/nl/nieuws/Pages/Vitamine-K2-nieuwe-hoop-voor-de-ziekte-van-Parkinson.aspx))